شرکت استاد حسینی فر در پنجمین همایش جامعه شناسانان ایرانی

پنجمین همایش جامعه شناسانان ایرانی و جامعه ایرانی با دعوت از دکتر مریم السادات حسینی فر از اساتید گروه مطالعات اجتماعی دانشگاه فرهنگیان البرز و دکتر حمید عبداللهیان از اساتید دانشگاه تهران روز چهارشنبه ۲۴بهمن ۱۳۹۷ در انجمن جامعه شناسی ایران واقع در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار گردید.

دکتر حسینی فر در این نشست به وارسی مفهوم توسعه در اندیشه احمد اشرف پرداخت. به نظر وی احمد اشرف از جامعه شناسانی است که مفهوم توسعه را با دیدی مارکسی و وبری به مثابه مفهوم بورژوازی یا سرمایه داری در نظر گرفته است و با مدل مارکسی موانع توسعه را در عدم تفکیک بین شیوه تولید روستایی و شهری، عدم استقلال شهر، حکومت غیرمتمرکز به دلیل قدرت نیروی عشایری، ناایمنی، وضعیت نیمه استعماری، وابستگی به قدرت های استعماری، استبداد و نظام شه پدری دوره قاجار معرفی نموده است.

حسینی فر در پایان به نقد نظریه اشرف و رویکرد قیاسی او پرداخت و این سوال انتقادی را مطرح کرد که آیا نیاز به توسعه، سرمایه داری و تولید صنعتی، تفسیرجمعی مردم در دوره قاجار بوده است؟ عدم توسعه درون زا بزرگ ترین ایراد در نوسازی دوره قاجار بوده و تجار و بازرگانان آن طور که اشرف مطرح نموده نتوانستند به توسعه درون زا کمک کنند و نقش موثری داشته باشند. با این حال اشرف از جامعه شناسانی است که تلاش کرده به طور پارادایمیک در حوزه جامعه شناسی کار کند و فکت های زیادی در زمینه تاریخ اجتماعی و اقتصادی در دوره قاجار را در کتاب "موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران" مطرح نموده که می تواند برای تحلیل های ثانویه مورد استفاده محققین قرار گیرد.